ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Με την παρούσα μελέτη θα επιχειρήσουμε μια σε βάθος ανάλυση και κριτική αντιμετώπιση του θεσπισθέντος από την κυβέρνηση Ειδικού Σχεδίου Μερικής Αναστολής των Εργασιών για τις επιχειρήσεις που έχει σαν στόχο τη στήριξη τόσο των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα όσο και των επιχειρήσεων για αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας του κορωνοϊού COVID - 19.
Επιπρόσθετα, θα προχωρήσουμε σε μια παράθεση των επιλογών που η κειμένη νομοθεσία είτε σαν Ειδικό Σχέδιο Μερικής Αναστολής Εργασιών είτε άλλως, παρέχει στις επιχειρήσεις.
ΕΙΔΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΜΕΡΙΚΗΣ ΑΝΑΣΤΟΛΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ (ΤΟ «ΣΧΕΔΙΟ»)
Με το Σχέδιο αυτό η κυβέρνηση αποπειράται να δώσει οικονομική βοήθεια στους επηρεαζόμενους επιχειρηματίες υπό την προϋπόθεση όμως ότι πληρούν τους όρους συμμετοχής στο Σχέδιο.
Σύμφωνα με την Κ.Δ.Π. 131/2020 άρθρο 3 (α) ημερομηνίας 29/03/2020 καθορίζονται οι ακόλουθες προϋποθέσεις για δυνατότητα συμμετοχής στο Σχέδιο:
Πρώτη προϋπόθεση
1. Θα πρέπει η επιχείρηση που αποβλέπει να συμμετάσχει στο Σχέδιο, να έχει μείωση του κύκλου εργασιών της, πέραν του 25% κατά το μήνα Μάρτιο 2020 και να προβλέπει αντίστοιχη μείωση του κύκλου εργασιών της και για το μήνα Απρίλιο 2020 σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μήνες του 2019.
Δηλαδή, για να μπορεί να ενταχθεί μια επιχείρηση στο Σχέδιο, θα πρέπει να έχει μείωση πέραν του 25% στον κύκλο εργασιών της τόσο το Μάρτιο 2020 όσο και τον Απρίλιο 2020, το οποίο ποσοστό θα υπολογιστεί/μετρηθεί με βάση τον κύκλο εργασιών των αντίστοιχων μηνών του 2019.
Το ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι τι αντιστοιχούσε σε κύκλο εργασιών πέραν του 25% για το Μάρτιο 2019 και τι τον Απρίλιο του 2019;
Αυτό το ποσό του 2019 για κάθε μήνα θα προσδιορίσει τη μείωση πέραν του 25% για τις αντίστοιχες περιόδους του 2020.
Η επιχείρηση θα πρέπει να υποστεί το 2020 μετά τις 16/03/2020 μέχρι 31/03/2020 τέτοια μείωση στον κύκλο εργασιών της που να επιφέρει συνολική μείωση για όλο τον κύκλο εργασιών του Μάρτιου 2020 μεγαλύτερη του 25% από το κύκλο εργασιών που είχε το Μάρτιο 2019.
Επίσης η επιχείρηση θα πρέπει να υποστεί τον Απρίλιο του 2020 μείωση στον κύκλο εργασιών της μεγαλύτερη του 25% του κύκλου εργασιών που είχε τον Απρίλιο 2019.
Μόνο εφόσον πληροί τις ανωτέρω προϋποθέσεις μια επιχείρηση μπορεί να ενταχθεί στο σχέδιο.
Σε περίπτωση που η επιχείρηση δεν λειτουργούσε το 2019 τότε η σύγκριση για προσδιορισμό του μειωμένου κύκλου εργασιών της, θα γίνει με τους μήνες που προηγούνται του Μαρτίου 2020 χωρίς ωστόσο να προσδιορίζεται στην Κ.Δ.Π. 131/2020 ποιος μήνας αντιστοιχεί στον Μάρτιο 2020 και ποιος στον Απρίλιο 2020.
Η έννοια του «κύκλου εργασιών» ή «όγκου εργασιών» όπως πιο ευρέως χρησιμοποιείται, έχει ερμηνευτεί σε διάφορες αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου1 και δεν σημαίνει τίποτε άλλο παρά το σύνολο των πράξεων εργασίας σε συγκεκριμένη περίοδο στο πλαίσιο του συνήθους κύκλου της επιχειρηματικής δραστηριότητας της επιχείρησης και αποτιμώνται με συγκεκριμένη χρηματική αξία.
Είναι δηλαδή το σύνολο των πράξεων της επιχείρησης που έγιναν σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο που αποτιμώνται σε χρήμα και η αξία τους
μπορεί να αξιολογηθεί για να εκτιμηθεί ο όγκος εργασιών της2.
Αυτή την έννοια έχει επίσης ο όρος όγκος εργασίας στα πλαίσια του άρθρου 18(γ) (vii) του N. 24/67, Περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμου ως έχει τροποποιηθεί.
Αξίζει να τονιστεί ότι, οι εισπράξεις της επιχείρησης, τα κέρδη ή ζημιές, δεν αποτελούν παράμετρο ή στοιχείο προσδιορισμού του κύκλου εργασιών ή όγκου εργασιών της επιχείρησης.
Δεύτερη προϋπόθεση
2. Η μείωση του κύκλου εργασιών πέραν του 25% να οφείλεται αποκλειστικά στην κατάσταση που περιήλθε η επιχείρηση λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού COVID - 19.
Με βάση την Κ.Δ.Π. 148/2020 άρθρο 2(β), ημερομηνίας 03/04/2020 για τον υπολογισμό της μείωσης του κύκλου εργασιών της επιχείρησης πέραν του 25%, ΔΕΝ λαμβάνονται υπόψη οποιεσδήποτε πράξεις που έλαβαν χώρα πριν την 16/03/2020, ανεξάρτητα της ημερομηνίας έκδοσης τιμολογίων ή καταβολής της πληρωμής έστω και αν αυτά, (έκδοση τιμολογίων και/ή πληρωμή), έγιναν μεταγενέστερα της 16/03/2020.
Αυτή η ερμηνεία που δόθηκε με την Κ.Δ.Π. 148/2020, δηλαδή, η αναφορά σε πράξεις και όχι εισοδήματα ή εισπράξεις, έρχεται να επιβεβαιώσει την ανωτέρω ερμηνεία του κύκλου εργασιών ή όγκου εργασιών της επιχείρησης όπως επεξηγήθηκε στην πρώτη προϋπόθεση.
Δηλαδή, οποιεσδήποτε πράξεις πριν την 16/03/2020 δεν λαμβάνονται υπόψη για να προσδιοριστεί αν η επιχείρηση είχε μείωση μεγαλύτερη του 25% στον όγκο της εργασίας της. Η δε προϋπόθεση του να είναι η μείωση μεγαλύτερη του 25% θα μετρηθεί με βάση τον όγκο εργασίας του 2019 και θα είναι σε συνάρτηση με τον κύκλο εργασιών που η επιχείρηση είχε μετά τις 16/03/2020 αλλά οι μειωμένες πράξεις θα πρέπει να οφείλονται αποκλειστικά στην επίδραση του κορωνοϊού COVID – 19 και όχι σε άλλους παράγοντες.
Δηλαδή, από τον κύκλο εργασιών που είχε η επιχείρηση το Μάρτιο μέχρι 15/03/2020 θα πρέπει η επίδραση του COVID – 19 από 16/03/2020 και έπειτα να επιφέρει τέτοια μείωση στο κύκλο εργασιών της επιχείρησης τον Μάρτιο 2020 που να είναι μεγαλύτερη από το 25% του κύκλου εργασιών του Μαρτίου 2019.
Ερμηνεία δεύτερης προϋπόθεσης
Με βάση την ανωτέρω δεύτερη προϋπόθεση θα ληφθούν υπόψη πράξεις που έγιναν από την 16/03/2020 μέχρι 31/03/2020 για τον προσδιορισμό της μείωσης του κύκλου εργασιών για ολόκληρο τον Μάρτιο 2020 (από 1/3/2020 – 31/3/2020).
Ήτοι, για να επιτευχθεί η μείωση του κύκλου εργασιών πέραν του 25% για ολόκληρο το Μάρτιο 2020 όπως απαιτεί η Κ.Δ.Π. 131/2020 άρθρο 3 (α), αυτό θα πρέπει να το καθορίσουν οι πράξεις που έγιναν από 16/03/2020 μέχρι 31/03/2020, οι οποίες πρέπει να επιφέρουν στο σύνολο του κύκλου εργασιών του Μαρτίου 2020 μείωση πέραν του 25% σε σχέση με τον Μάρτιο του 2019 και να σχετίζονται αποκλειστικά με την πανδημία του κορωνοϊού COVID - 19.
Δηλαδή, οι πράξεις εργασίας που έγιναν από 16/03/2020 μέχρι 31/03/2020 πρέπει να είναι τόσο πολύ μειωμένες λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού COVID - 19 ώστε να επιφέρουν πέραν του 25% μείωση στο σύνολο των πράξεων εργασίας του. μήνα σε σχέση με τον αντίστοιχο Μάρτιο του 2019.
Όπως προκύπτει από το λεκτικό της δεύτερης προϋπόθεσης, στην ουσία περιορίζεται δραστικά ο αριθμός των επιχειρήσεων που μπορούν να κάνουν χρήση του Σχεδίου για τον Μάρτιο 2020. Η εξήγηση δίδεται στα πιο κάτω σενάρια.
Πρώτο σενάριο
Με μαθηματικούς όρους, μια επιχείρηση που μέχρι τις 15/03/2020 είχε τον ίδιο κύκλο εργασιών με την αντίστοιχη περίοδο του Μαρτίου του 2019, για να μπορέσει να κάνει χρήση του Σχεδίου θα πρέπει η μείωση στον κύκλο εργασιών της για την περίοδο 16/03/2020 μέχρι 31/03/2020 σε σχέση με το 2019 να είναι της τάξης πέραν του 48,44% για να πετύχει μείωση πέραν του 25% για το σύνολο του Μαρτίου 2020.
Η μείωση πέραν του 48,44% απαιτείται σε περίπτωση που η επιχείρηση τόσο το Μάρτιο 2019 όσο και το Μάρτιο 2020 μέχρι 15/03/2020 να είχε τον ίδιο κύκλο εργασιών.
Για επαλήθευση των ανωτέρω, δέστε τις μαθηματικές πράξεις στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α.
Στο εν λόγω Παράρτημα για σκοπούς ευκολίας θεωρούμε ότι ο Μάρτιος 2019 είχε υποθετικό κύκλο εργασιών αξίας €1.000,00.
Δεύτερο σενάριο
Εάν τώρα σε μίαν επιχείρηση, για διάφορους λόγους (όχι για λόγους της πανδημίας του κορωνοϊού COVID - 19), ο κύκλος εργασιών της μέχρι 15/03/20 ήταν μειωμένος, κάτι που τυχόν συνέβαινε εδώ και μήνες πχ., κατά 30%, τότε η μείωση του κύκλου εργασιών για το υπόλοιπο του Μαρτίου του 2020 μέχρι 31/03/2020 πρέπει να είναι πέραν του 78,44% για την περίοδο 16/03/2020 μέχρι 31/03/2020 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019 για να πετύχει μείωση πέραν του 25% για το σύνολο του Μαρτίου 2020.
Για επαλήθευση των ανωτέρω, δέστε τις μαθηματικές πράξεις στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β.
Στο εν λόγω Παράρτημα για σκοπούς ευκολίας θεωρούμε ότι ο Μάρτιος 2019 είχε υποθετικό κύκλο εργασιών αξίας €1.000,00.
Τρίτο σενάριο
Εάν τώρα ο κύκλος εργασιών σε μια επιχείρηση μέχρι 15/03/2020 ήταν αυξημένος π.χ., κατά 20%, τότε η μείωση του κύκλου εργασιών για το υπόλοιπο του Μαρτίου του 2020 μέχρι 31/03/2020 πρέπει να είναι πέραν του 28,44% για την περίοδο 16/03/2020 μέχρι 31/03/2020 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 για να πετύχει μείωση πέραν του 25% για το σύνολο του Μαρτίου 2020.
Για επαλήθευση των ανωτέρω, δέστε τις μαθηματικές πράξεις στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ.
Στο εν λόγω Παράρτημα για σκοπούς ευκολίας θεωρούμε ότι ο Μάρτιος 2019 είχε υποθετικό κύκλο εργασιών αξίας €1.000,00.
Απρίλιος 2020
Οι ανωτέρω μαθηματικές πράξεις για το Μάρτιο 2020 ισχύουν και εφαρμόζονται κατ’ αναλογία και για τον Απρίλιο 2020 έτσι ώστε:
1. Στο πρώτο σενάριο η επιχείρηση θα πρέπει να έχει μείωση πέραν του 25% στον κύκλο εργασιών της σε σχέση με τον Απρίλιο 2019,
2. Στο δεύτερο σενάριο θα πρέπει να έχει μείωση της τάξης πέραν του 55,00% στον κύκλο εργασιών της σε σχέση με τον Απρίλιο του 2019 αφού ο Απρίλιος του 2020 ήταν ήδη μειωμένος κατά 30%.
3. Στο τρίτο σενάριο θα πρέπει να έχει μείωση της τάξης πέραν του 5% στον κύκλο εργασιών της σε σχέση με τον Απρίλιο του 2019 αφού ο κύκλος εργασιών του Απριλίου 2020 ήταν κατά 20% αυξημένος.
Για επαλήθευση των ανωτέρω, δέστε τις μαθηματικές πράξεις στα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ Α, Β και Γ.
Τρίτη προϋπόθεση
3. Η επιχείρηση να μην έχει απολύσει οποιονδήποτε υπάλληλό της από την 01/03/2020 και σε περίπτωση έγκρισης της αίτησης να μην απολυθεί οποιοσδήποτε εργαζόμενος τόσο για την περίοδο συμμετοχής της επιχείρησης στο Σχέδιο όσο και για επιπρόσθετη περίοδο ίση με την περίοδο συμμετοχής στο Σχέδιο συν ένα επιπλέον μήνα, εκτός για λόγους που δικαιολογείται η απόλυση άνευ προειδοποιήσεως.
Δηλαδή, αν το Σχέδιο διαρκεί 3 μήνες τότε με τη λήξη του Σχεδίου θα υπάρχει περιορισμός στο να μην μπορεί να απολυθεί οποιοσδήποτε υπάλληλος για οικονομικούς λόγους για άλλους 4 μήνες μετά τη λήξη του Σχεδίου.
Στη δημοσιογραφική διάσκεψη ημερομηνίας 08/04/2020 που δόθηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τους αρμόδιους Υπουργούς ανακοινώθηκε ότι όλα τα σχέδια θα εφαρμοστούν μέχρι την 12/06/2020 και ότι για 7 μήνες (3 + 4 μήνες), ήτοι, μέχρι 12/10/2020 δεν θα μπορούν να γίνονται απολύσεις από επιχειρήσεις που έλαβαν το Σχέδιο.
Παροχές του Σχεδίου
Εφόσον μια επιχείρηση πληροί τις προϋποθέσεις του Σχεδίου και εργοδοτεί μέχρι 50 εργοδοτουμένους μπορεί να δηλώσει το 75% του συνολικού αριθμού των εργοδοτουμένων της για να τους καταβληθεί το ειδικό ανεργιακό επίδομα.
Εάν μια επιχείρηση εργοδοτεί πέραν των 50 εργοδοτουμένων μπορεί να δηλώσει το 60% του συνολικού αριθμού των εργοδοτουμένων της για να τους καταβληθεί το ειδικό ανεργιακό επίδομα.
Το ύψος του ανεργιακού επιδόματος ανέρχεται στο 60% της αξίας των ασφαλιστικών μονάδων σύμφωνα με τον Περί Κοινωνικών Ασφαλίσεως Νόμο. Γίνεται διάκριση στην Κ.Δ.Π. 131/2020 στο άρθρο 4 (γ) κατά πόσο ο αιτητής πληροί τις ασφαλιστικές προϋποθέσεις ή όχι και στο ποιος μισθός θα ληφθεί υπόψη. Οι ασφαλιστικές προϋποθέσεις καθορίζονται στο Τρίτο Παράρτημα του Περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου Ν. 59(Ι) /2010.
Το ανώτατο ποσό που μπορεί να καταβληθεί ως ειδικό ανεργιακό επίδομα για περίοδο ενός μήνα δεν μπορεί να υπερβαίνει τα €1.214.
Με διευκρινιστική ανακοίνωση του Υπουργείου Εργασίας ημερομηνίας 7/04/2020, επιχειρήσεις που βρίσκονται σε μερική αναστολή εργασιών και έχουν υποβάλει αίτηση για συμμετοχή στο Σχέδιο δεν μπορούν να απαιτούν από τους εργοδοτούμενους τους όπως εργάζονται το 60% των ωρών εργασίας τους το οποίο επιδοτείται με το ειδικό επίδομα από το κράτος.
Το Σχέδιο χωρίς να εκδοθεί ακόμη σχετική Κ.Δ.Π., με βάση την ανωτέρω αναφερόμενη διάσκεψη στο προεδρικό μέγαρο την 08/04/2020, ανακοινώθηκε ότι θα ισχύσει μέχρι 12/06/2020.
Στην εν λόγω διάσκεψη λέχθηκε ότι θα συνεχιστεί η στήριξη των εργαζομένων και των επιχειρήσεων για περαιτέρω περίοδο 4 μηνών ανάλογα με την επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας κάθε επιχείρησης με κριτήρια που θα έχουν σχέση με τον κύκλο εργασιών.
Εάν μετά τη λήξη του Σχεδίου, η μείωση του κύκλου εργασιών συνεχίζεται κατά 50% τότε θα στηριχθεί η επιχείρηση και οι εργαζόμενοι κατά 50%.
Αυτά αφορούν Κυβερνητικές δηλώσεις προς το παρόν και μόνο αφού δεν έχει εκδοθεί οποιαδήποτε σχετική Κ.Δ.Π. ώστε να γίνουν γνωστές οι οποιεσδήποτε λεπτομέρειες.
Διαπίστωση όσον αφορά το κείμενο των Κ.Δ.Π 131/2020 και Κ.Δ.Π. 148/2020 που καθαρίζουν τους όρους και προϋποθέσεις για την συμμετοχή στο Σχέδιο
Το λεκτικό των Κ.Δ.Π 131/2020 και Κ.Δ.Π. 148 / 2020 όπως είναι διατυπωμένο δεν αφήνουν κανένα άλλο περιθώριο ερμηνείας όπως τις έχουμε ερμηνεύσει.
Συγκεκριμένα, η Κ.Δ.Π 131/2020 στο άρθρο 3 (α) αναφέρει:
(α) Οποιαδήποτε επιχείρηση δύναται να ενταχθεί στο Ειδικό Σχέδιο Μερικής Αναστολής των Εργασιών της Επιχείρησης εφόσον έχει ανασταλεί μερικώς η εργασία της επιχείρησης, δηλαδή έχει μείωση του κύκλου εργασιών της πέραν του 25% κατά το μήνα Μάρτιο 2020 και προβλέπει αντίστοιχη μείωση του κύκλου εργασιών της και για το μήνα Απρίλιο 2020, σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μήνες του προηγούμενου έτους και η μείωση του κύκλου εργασιών της οφείλεται αποκλειστικά στην κατάσταση που περιήλθε η επιχείρηση λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού COVID 19. Σε περίπτωση που η επιχείρηση δεν λειτουργούσε κατά το προηγούμενο έτος τότε η σύγκριση θα γίνει με τους μήνες που προηγούνται του Μαρτίου 2020.
Το κείμενο μιλά καθαρά για μείωση του κύκλου εργασιών της επιχείρησης, πέραν του 25% κατά το μήνα Μάρτιο 2020 και για το μήνα Απρίλιο 2020 σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μήνες του προηγούμενου έτους.
Πουθενά δεν αναφέρουν ότι η μείωση και οι συγκρίσεις θα γίνουν μόνο για την περίοδο 16/03/2020 – 31/03/2020 και από 1/04/2020 μέχρι 12/04 2020, που είναι και η ισχύς του Σχεδίου, με τις αντίστοιχες περιόδους του 2019.
Το λεκτικό αυτό δεν αφήνει περιθώρια άλλης ερμηνείας εκτός από το ότι η μείωση θα πρέπει να αφορά το σύνολο των μηνών Μαρτίου – Απριλίου 2020 όπως το έχουμε ερμηνεύσει.
Στην Κ.Δ.Π. 148 /2020 αναφέρονται και πάλι τα ακόλουθα:
(β) Για την εφαρμογή του Ειδικού Σχεδίου Μερικής Αναστολής Εργασιών της Επιχείρησης (Κ.Δ.Π. 131/2020) και του Ειδικού Σχεδίου Αυτοτελώς Εργαζομένων (Κ.Δ.Π. 129/2020), στον υπολογισμό της μείωσης πέραν του 25% του κύκλου εργασιών της επιχείρησης, του αυτοτελώς εργαζομένου και του εργοδότη, δεν λαμβάνονται υπόψη οποιεσδήποτε πράξεις που έλαβαν χώρα πριν τη 16η Μαρτίου 2020, ανεξάρτητα της ημερομηνίας έκδοσης τιμολογίων ή καταβολής της πληρωμής έστω και μεταγενέστερα της 16ης Μαρτίου 2020.
Δηλαδή, με βάση την διευκρίνιση που δίδεται σε αυτή την Κ.Δ.Π. 148/2020, για τον υπολογισμό της μείωσης πέραν του 25% κατά το μήνα Μάρτιο 2020 και για το μήνα Απρίλιο 2020, όπως αναφέρει ρητά η Κ.Δ.Π. 131/2020, θα ληφθούν πράξεις μόνο από 16/03/2020 και μετά.
Άρα, για τον υπολογισμό της συνολικής μείωσης ολόκληρου του Μάρτη 2020 θα να ληφθούν υπόψη μόνο οι πράξεις από την 16/03/2020 μέχρι την 31/03/2020.
Επίσης, η μείωση για τον Απρίλιο 2020 θα πρέπει να προβλέπεται για ολόκληρο τον Απρίλιο 2020 όπως ρητά αναφέρει η Κ.Δ.Π. 131/2020 παρόλο που η πληρωμή θα γίνει μόνο μέχρι 12/04/2020.
Οιαδήποτε αντίθετη ερμηνεία όπως την έχουμε δώσει, έρχεται σε σαφή αντίθεση με το λεκτικό ως έχει διατυπωθεί.
ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ – ΘΕΣΗ ΜΑΣ
Το προτεινόμενο Σχέδιο, λαμβάνοντας υπόψη την ανωτέρω ανάλυση, είναι κατάλληλο για επιχειρήσεις με τον ίδιο ή αυξημένο κύκλο εργασιών το 2020 σε σχέση με το 2019 παρόλο που για τον Μάρτιο 2020 πολλές από αυτές τις επιχειρήσεις δεν θα μπορέσουν να πετύχουν τα όρια των ποσοστών που θέτει το Σχέδιο γιατί απαιτεί μεγάλες μειώσεις στον κύκλο εργασιών των επιχειρήσεων.
Το Σχέδιο, είναι πολύ περιορισμένης εφαρμογής και στην ουσία δεν επιτυγχάνει το σκοπό για τον οποίο θεσπίστηκε, για επιχειρήσεις που είχαν μειωμένο κύκλο εργασιών το 2020 σε σχέση με το 2019.
Οι λόγοι είναι οι ακόλουθοι:
Για παράδειγμα,
ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΟΥ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΟΥΝ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ Η ΔΕΝ ΤΟ ΕΠΙΛΕΓΟΥΝ
Ποιες είναι οι επιλογές που έχουν οι επιχειρήσεις που για διάφορους λόγους δεν μπορούν να κάνουν χρήση του Σχεδίου, ή δεν το επιλέγουν, ώστε να μπορέσουν να μειώσουν τα έξοδά τους και να συνεχίσουν ως βιώσιμες επιχειρήσεις αφού δεν μπορούν να τύχουν της εξαγγελθείσας κρατικής στήριξης;
Θα εξετάσουμε τις πιο κάτω επιλογές:
1. Απολύσεις εργοδοτουμένων λόγω πλεονασμού με βάση τον περιορισμό του όγκου εργασίας της επιχείρησης.
2. Απολύσεις εργοδοτουμένων λόγω ανωτέρας βίας.
3. Λήψη αδειών άνευ απολαβών.
4. Λήψη ετήσιας άδειας.
5. Μειώσεις μισθών.
6. Δανεισμός.
7. Οριστική παύση των εργασιών της Επιχείρησης.
ΕΠΙΛΟΓΗ 1
Απολύσεις εργοδοτουμένων λόγω πλεονασμού με βάση τον περιορισμό του όγκου εργασίας της επιχείρησης.
Η μη συμμετοχή στο Σχέδιο, αφήνει ανοικτή την πόρτα στους εργοδότες αν οι προϋποθέσεις του σχετικού νόμου πληρούνται να προχωρήσουν σε πλεονασμούς εργοδοτουμένων.
Η σχετική νομοθεσία που ρυθμίζει το θέμα είναι ο Περί Τερματισμού της Απασχολήσεως Νόμος, Ν. 24/1967, όπως έχει τροποποιηθεί και συγκεκριμένα το άρθρο 18.
Στη δημοσίευση αυτή περιοριζόμαστε στη περίπτωση που ο πλεονασμός θα γίνει ως αποτέλεσμα του περιορισμού του όγκου εργασίας της επιχείρησης κάτω από τις οικονομικές συνθήκες που δημιούργησε ο κορωνοϊός COVID – 19.
Τα στοχευμένα Κυβερνητικά σχέδια και μέτρα θεωρούν ως ημερομηνία έναρξης των συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού την 16/03/2020 και με βάση αυτήν την ημερομηνία καθορίζουν την επέλευση των ζημιών και από αυτήν την ημερομηνία αποζημιώνουν τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις.
Οιεσδήποτε προγενέστερες πράξεις είναι εκτός του εύρους εφαρμογής των σχεδίων. Σχετική για το θέμα είναι η πρόνοια στη Κ.Δ.Π. 148/2020 ημερομηνίας 03/04/2020 άρθρο 2(β) όπου ρητά αναφέρεται ότι:
«…..στον υπολογισμό της μείωσης πέραν του 25% του κύκλου εργασιών της επιχείρησης, του αυτοτελώς εργαζομένου και του εργοδότη, δεν λαμβάνονται υπόψη οποιεσδήποτε πράξεις που έλαβαν χώρα πρίν την 16η Μαρτίου 2020, ανεξάρτητα της ημερομηνίας έκδοσης τιμολογίων ή καταβολής της πληρωμής έστω και μεταγενέστερα της 16ης Μαρτίου 2020».
Ως εκ τούτου θα ληφθούν υπόψη οι πράξεις που έλαβαν χώρα αποκλειστικά μετά την 16/03/2020.
Για το λόγο αυτό, είναι σκόπιμο να γίνει διάκριση σε πλεονασμούς:
(Ι) που στηρίζονται και γίνονται με βάση γεγονότα που ίσχυαν πριν την 16/03/2020 και
(ΙΙ) σε πλεονασμούς που η γενεσιουργός τους αιτία είναι αποτέλεσμα των συνεπειών του κορωνοϊού COVID – 19 από την 16/03/2020 και μετά.
Έχουμε αναφερθεί πιο πάνω στα πλαίσια ανάλυσης των προϋποθέσεων του Σχεδίου για τη θέση της νομολογίας όσον αφορά την ερμηνεία του όρου «κύκλος εργασιών» και «όγκος εργασιών».
Στην πρώτη περίπτωση πλεονασμών για να διαπιστωθεί κατά πόσο υπήρξε πραγματική μείωση του κύκλου / όγκου εργασιών της επιχείρησης, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ο συνήθης κύκλος εργασιών της επιχείρησης κατά τα τελευταία χρόνια πριν την απόλυση ή τουλάχιστον για μεγάλο χρονικό διάστημα πριν την απόλυση στο οποίο να καταδεικνύεται σημαντική και ουσιαστική μείωση του κύκλου εργασιών που καθιστά τους απολυθέντες ως πλεονάζοντες.
Συγκεκριμένα, το Δικαστήριο, επί τη βάσει αντικειμενικών κριτηρίων που αφορούν κάθε επιχείρηση ξεχωριστά, θα πρέπει να διαπιστώσει την ύπαρξη ουσιαστικής μείωσης του συνήθους κύκλου εργασιών της επιχείρησης κατά τον ουσιώδη χρόνο σε τέτοιο βαθμό που θα μπορούσε να θεωρηθεί δικαιολογημένος ο τερματισμός της απασχόλησης λόγω πλεονασμού πριν τις επιπτώσεις του COVID – 19.
Με απλά λόγια, μια μακρόχρονη και ουσιαστική μείωση του κύκλου εργασιών για χρόνια ή για μεγάλο χρονικό διάστημα, ανάλογα πάντοτε με τα δεδομένα κάθε επιχείρησης, που καθιστά τον εργοδοτούμενο χωρίς εργασία, στοιχειοθετεί νόμιμο λόγο πλεονασμού, είτε γίνεται πριν τις επιπτώσεις του COVID – 19 είτε μετά.
Αντίθετα όμως, όπως έχει νομολογηθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο, «…εποχιακή ή περιοδική μείωση του όγκου της εργασίας η οποία αφήνει ανεπηρέαστο τον όγκο της εργασίας, επιμετρούμενο μέσα στο συνήθη κύκλο της εμπορικής δραστηριότητας του εργοδότη, δε συνιστά λόγο για τον τερματισμό της απασχόλησης λόγω πλεονασμού»3.
Επομένως, περιπτώσεις πλεονασμού, όπως η πρώτη περίπτωση, που στηρίζονται σε γεγονότα πριν την 16/03/2020 εάν πληρούν τις προϋποθέσεις του νόμου και μπορούν να αποδείξουν σημαντική, ουσιώδη και μακρόχρονη μείωση του κύκλου εργασιών της επιχείρησης πριν την 16/03/2020 για μεγάλο χρονικό διάστημα, υπό την επιφύλαξη πάντοτε ότι κάθε περίπτωση κρίνεται επί των δικών της πραγματικών γεγονότων, μπορούν κατά την άποψη μας να δικαιολογήσουν νόμιμη απόλυση λόγω πλεονασμού. Επιπρόσθετα, η επέλευση των συνεπειών του κορωνοϊού, σε αυτές τις περιπτώσεις, ισχυροποιεί τον πλεονασμό γιατί επιβεβαιώνεται ξεκάθαρα πλέον ότι δεν πρόκειται για παροδική κατάσταση.
Κατ’ αντίθεση όμως, περιπτώσεις πλεονασμού όπως η δεύτερη περίπτωση, που θα στηριχθούν αποκλειστικά στα γεγονότα και στις επιπτώσεις του COVID – 19, μετά τις 16/03/2020, μάλλον θα αποτύχουν γιατί θα βρεθούν αντιμέτωπες με το επιχείρημα της εποχιακής ή περιοδικής μείωσης του όγκου εργασίας.
Είναι για αυτό το λόγο που όσον αφορά επιχειρήσεις οι οποίες τα τελευταία χρόνια πριν την 16/03/2020 αντιμετωπίζουν συνεχή μείωση του κύκλου εργασιών τους, το προτεινόμενο Σχέδιο, κατά την άποψη μας, δεν μπορεί να τύχει ευνοϊκής αντιμετώπισης γιατί, στον ήδη μειωμένο κύκλο εργασιών τους, θα προστεθεί και η μείωση λόγω των συνεπειών του κορωνοϊού και τυχόν υιοθέτηση του Σχεδίου θα αποκλειστούν από τη δυνατότητα πλεονασμών για μεγάλο χρονικό διάστημα με κίνδυνο τη βιωσιμότητά τους.
Επομένως, η επιλογή αυτή είναι εφικτή και νόμιμη για εργοδότες που μπορούν να στηριχθούν για την επίκλησή της σε γεγονότα πριν την 16/03/2020.
ΕΠΙΛΟΓΗ 2
Απολύσεις εργοδοτουμένων λόγω ανωτέρας βίας.
Μπορεί η πανδημία του κορωνοϊού COVID – 19 να θεωρηθεί λόγος ανωτέρας βίας που να δικαιολογεί τον τερματισμό απασχόλησης;
Σύμφωνα με το Άρθρο 5(γ) του περί Τερματισμού της Απασχολήσεως Νόμου, Ν. 24/1967, όπως έχει τροποποιηθεί, «….ανωτέρα βία, πολεμική ενέργεια, πολιτική εξέγερση, θεομηνία ή καταστροφή των εγκαταστάσεων από πυρκαγιά μη οφειλόμενη σε εσκεμμένη ενέργεια ή αμέλεια του εργοδότη,…» επιτρέπει σε έναν εργοδότη να τερματίσει την απασχόληση, χωρίς ο απολυθείς εργοδοτούμενος να δικαιούται σε αποζημίωση.
Θα χαρακτηρίζαμε έναν γεγονός ότι εμπίπτει στο ορισμό της ανωτέρας βίας αν ήταν εκτός του ελέγχου των μερών, που δεν μπορούσε να προβλεφθεί, και δεν μπορούσε να αποφευχθεί επιφέροντας σημαντική και ουσιώδη διασάλευση στις επιχειρηματικές / εργασιακές σχέσεις καθιστώντας τις μη εκτελέσιμες.
Για αυτό το λόγο απόλυσης δεν κατέστη δυνατός ο εντοπισμός σχετικής νομολογίας στην οποία να μπορεί κάποιος να στηριχθεί με ακρίβεια ή να μπορεί να συμπεράνει με ασφάλεια κατά πόσο τα γεγονότα ως διαδραματίζονται με τον COVID – 19 εμπίπτουν εντός του εύρους εφαρμογής του άρθρου 5(γ) του περί Τερματισμού της Απασχολήσεως Νόμου, Ν. 24/1967.
Οι μόνες αποφάσεις επί θεμάτων εργατικού δικαίου που έχουμε εντοπίσει, έχουν διαπραγματευτεί περιφερειακά και όχι άμεσα το θέμα4 θεωρώντας τα γεγονότα της Δερύνειας του Αυγούστου 1996 και τη δολοφονία των Ισαάκ και Σολωμού, ότι αιτιολογούσαν λόγους ανωτέρας βίας.
Τα ερωτήματα που τυχόν θα τεθούν σε μια τέτοια περίπτωση απόλυσης λόγω ανωτέρας βίας επί τη βάσει του Άρθρου 5(γ) του Νόμου, πιστεύουμε θα είναι:
- Η κατάσταση που δημιουργήθηκε από τον COVID – 19 είναι κατάσταση ανωτέρας βίας;
- Η κατάσταση εμποδίζει τον εργοδοτούμενο να προσφέρει τις υπηρεσίες του σύμφωνα με τη σύμβαση εργασίας για σημαντικό χρονικό διάστημα;
- Μπορεί να συνεχίσει η εργασία στον χώρο που κανονικά διεξάγετο;
- Για ποιους λόγους ο εργοδοτούμενος δεν μπορεί να προσφέρει τις υπηρεσίες του;
- Για ποιους λόγους ο εργοδότης δεν μπορεί να παρέχει ασφαλές χώρο εργασίας;
- Είναι αδύνατη η προσφορά εργασίας στον χώρο εργασίας και για ποιους λόγους;
- Είναι δυνατή ή αδύνατη η εργασία από το σπίτι;
- Η επιβολή ή εισήγηση των αρχών για περιορισμό στις μετακινήσεις ή ακόμα και περιορισμό σε συγκεκριμένο χώρο συνιστά λόγο ανωτέρας βίας;
- Εάν ο κορωνοϊός για οποιονδήποτε λόγο εμποδίζει τον εργοδοτούμενο να εργαστεί είναι λόγος ανωτέρας βίας και ο εργοδότης μπορεί να τερματίσει την εργοδότηση;
Παρόμοιας φύσης ερωτήματα θα καθορίσουν την ερμηνεία της έννοιας της ανωτέρας βίας ανάλογα με την κάθε περίπτωση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει νομοθετικός ορισμός της έννοιας της ανωτέρας βίας, ώστε η πανδημία του COVID-19 να μπορούσε να θεωρηθεί λόγος ανωτέρας βίας που να δικαιολογεί τον τερματισμό της απασχόλησης.
Η τυχόν συμπερίληψη τέτοιου ορισμού και προσδιορισμός της έννοιας του σε υφιστάμενα εργοδοτικά συμβόλαια φαντάζει μάλλον απίθανος ώστε να καλύπτει την συγκεκριμένη περίπτωση. Εάν υπάρχει όμως, η επίκληση και εφαρμογή του θα είναι εφικτή παρουσιάζοντας όμως τις ίδιες ερμηνευτικές δυσκολίες ως ανωτέρω. Καλύπτει την επιδημία COVID – 19 ο συμβατικός όρος ή όχι;
Θα αποτελέσει αντικείμενο ερμηνείας από τα Κυπριακά Δικαστήρια ανάλογα με τις ειδικές περιστάσεις της κάθε περίπτωσης που θα αχθεί ενώπιον τους κατά πόσο τα συγκεκριμένα περιστατικά της υπόθεσης στοιχειοθετούν περίπτωση ανωτέρας βίας που δικαιολογεί τερματισμό της εργασιακής σχέσης λόγω ανωτέρας βίας με βάση το άρθρο 5 (γ) του περί Τερματισμού της Απασχολήσεως Νόμου, Ν. 24/1967.
Το εγχείρημα θα είναι πολύ δύσκολο έως αδύνατο.
Σε περίπτωση όμως που οποιοσδήποτε εργοδότης αποπειραθεί να στηριχθεί στις πρόνοιες του άρθρου αυτού, θα πρέπει να είναι έτοιμος να αποδείξει ότι:
- Το γεγονός της ανωτέρας βίας, COVID – 19, ήταν πράγματι η αιτία που προκάλεσε την αδυναμία και / ή μεγάλη καθυστέρηση στην εκπλήρωση των συμβατικών υποχρεώσεων των εργοδοτουμένων;
- Η μη συμμόρφωση με τις συμβατικές τους υποχρεώσεις ήταν λόγω του COVID – 19 από παράγοντες εξωγενείς εκτός του ελέγχου τους; και
- Δεν υπήρχαν διαθέσιμα λογικά μέτρα που θα μπορούσαν να ληφθούν για να αποφευχθεί το γεγονός ή να περιοριστεί / περιοριστούν οι συνέπειες του;
Η επιλογή αυτή δεν είναι εύκολα προσβάσιμη και ενέχει σοβαρούς κινδύνους για τους εργοδότες. Είναι ενδιαφέρον να δούμε πως τα Δικαστήρια θα αντικρύσουν τυχόν απολύσεις που θα πραγματοποιηθούν με αυτό το αιτιολογικό.
ΕΠΙΛΟΓΗ 3
Λήψη αδειών άνευ απολαβών
Ο εργοδότης δεν μπορεί να εξαναγκάσει τον εργοδοτούμενο να αποδεχθεί άδεια άνευ απολαβών. Συνιστά μονομερή τροποποίηση των όρων της εργοδοτικής συμφωνίας και συνεπώς είναι παράνομο.
Κάτι τέτοιο όμως είναι δυνατό να γίνει αποδεκτό σε εθελοντική βάση από τους εργοδοτούμενους.
Η λύση αυτή είναι προτιμητέα από την λύση της μείωσης των μισθών ως θα εξηγηθεί πιο κάτω και μπορεί να παρέχει κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες προσωρινή καλή λύση αντιμετώπισης του προβλήματος.
ΕΠΙΛΟΓΗ 4
Λήψη ετήσιας άδειας
Οι εσωτερικοί κανόνες κάθε επιχείρησης συνήθως προβλέπουν πως και κάτω από ποιες συνθήκες οι εργοδοτούμενοι δικαιούνται ή υποχρεούνται στη λήψη της ετήσιας άδειας τους.
Με βάση τους εσωτερικούς κανονισμούς κάθε επιχείρηση μπορεί να κατανέμει τη λήψη της εν λόγω άδειας εν όψει και των υφιστάμενων γεγονότων του COVID – 19 σε συμφωνία πάντοτε με τους εργοδοτούμενους.
Εξαναγκασμός στη λήψη της άδειας όμως δεν είναι δυνατός. Συνιστά μονομερή τροποποίηση των όρων της εργοδοτικής συμφωνίας και συνεπώς είναι παράνομο.
Η επιλογή όμως αυτή δεν επιφέρει οιανδήποτε οικονομική ελάφρυνση στον εργοδότη.
ΕΠΙΛΟΓΗ 5
Μειώσεις μισθών
Ο εργοδότης δεν μπορεί να εξαναγκάσει τον εργοδοτούμενο να αποδεχθεί οιανδήποτε μείωση μισθού. Συνιστά μονομερή τροποποίηση των όρων της εργοδοτικής συμφωνίας και συνεπώς είναι παράνομο.
Εργοδότης ο οποίος μειώνει μονομερώς το μισθό του εργοδοτουμένου και παραβιάζει κατ’ αυτόν τον τρόπο ουσιώδη όρο της σύμβασης εργοδότησης, παρέχει στον εργοδοτούμενο το δικαίωμα να τερματίσει την απασχόληση του και να αξιώσει αποζημιώσεις για εξαναγκασμό σε παραίτηση.
Ως εκ των ανωτέρω, για να είναι έγκυρη και νόμιμη τυχόν μείωση μισθού, θα πρέπει να είναι προϊόν συμφωνίας μεταξύ των μερών.
Αξίζει δε να σημειωθεί ότι μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων στην Κύπρο, σε μία προσπάθεια αντιμετώπισης των συνεπειών του COVID – 19 και μείωσης αφενός των λειτουργικών εξόδων τους και αφετέρου διατήρησης των θέσεων εργασίας, έχουν συμφωνήσει ήδη με τους εργοδοτούμενους τους σε σημαντικές μειώσεις μισθών.
Σοβαρές αρνητικές συνέπειες για εργοδοτούμενους σε περίπτωση μειώσεων μισθών
Το εγχείρημα ενέχει σοβαρές αρνητικές συνέπειες για τους εργοδοτούμενους που πολύ πιθανόν οι εργοδοτούμενοι να μην γνωρίζουν ή να μην τους έχουν κοινοποιηθεί εκτός της άμεσης συνέπειας των μειωμένων εισοδημάτων.
Σε περίπτωση κατά την οποία στους μήνες που θα ακολουθήσουν, η μείωση του κύκλου εργασιών επιχείρησης είναι τέτοια που να δικαιολογεί τον πλεονασμό των εργοδοτουμένων οι οποίοι αποδέχτηκαν ήδη μείωση μισθών, οι υπό αναφορά εργοδοτούμενοι, θα δεχτούν δεύτερο πλήγμα πέραν της αρχικής μείωσης του μισθού, καθότι η αποζημίωση που θα λάβουν από το Ταμείο Πλεονάζοντος Προσωπικού, θα υπολογιστεί με βάση τον τελευταίο εβδομαδιαίο μισθό που ήδη μειώθηκε και θα λάβουν μειωμένη πληρωμή5.
Για εργοδοτούμενους με πολλά χρόνια υπηρεσίας το αρνητικό αποτέλεσμα και ζημιά μπορεί να είναι ορισμένες δεκάδες χιλιάδες ευρώ.
Σε τέτοιες περιπτώσεις και σε ένα ακραίο σενάριο μπορεί να τεθεί και θέμα για τους ίδιους τους εργοδότες για κάλυψη της ζημιάς και καταβολή αποζημιώσεων όταν αποκαλυφθεί η μελλοντική μειωμένη πληρωμή και αποδειχθεί ότι τυχόν ήταν αποτέλεσμα παραπλάνησης και / ή ελλιπούς ενημέρωσης του εργοδοτούμενου.
ΕΠΙΛΟΓΗ 6
Δανεισμός
Μια πιθανή αλλά επικίνδυνη λύση κάτω από συνθήκες πανδημίας είναι και ο δανεισμός. Ο δανεισμός για σκοπούς προσωρινής επιβίωσης της επιχείρησης έχει νόημα μόνο αν η επιχείρηση αντιμετωπίζει προσωρινά προβλήματα και είναι βέβαιο ότι θα ανακάμψει για να εξοφλήσει μελλοντικά το χρέος της.
Επιπρόσθετα, επιχειρήσεις που ήδη αντιμετώπιζαν προβλήματα κύκλου εργασιών με διαχρονική καθοδική πορεία και που δεν προβλέπεται να ανακάμψουν, μια τέτοια κίνηση φαίνεται να σφραγίζει αρνητικά τη μελλοντική τους πορεία.
Ενδεχόμενος δανεισμός για να πληρωθούν μισθοί χωρίς προοπτικές άμεσης ανάκαμψης, θα είναι κατά την άποψη μας σοβαρό λάθος για μια επιχείρηση.
ΕΠΙΛΟΓΗ 7
Οριστική παύση των εργασιών της Επιχείρησης
Εργοδότης, η επιχείρηση του οποίου ήδη αντιμετώπιζε σοβαρά οικονομικά προβλήματα, τα οποία έχουν επιταθεί συνεπεία του COVID-19, και δεν προβλέπεται να ανακάμψει, θα πρέπει να εξετάσει σοβαρά τη μελλοντική βιωσιμότητα της επιχείρησης και τη διατήρησή της σε ζωή.
Η επιλογή τερματισμού των εργασιών παραμένει μια επιλογή δύσκολη αλλά δεν παύει να συνιστά, υπό προϋποθέσεις, σε περιπτώσεις συνθηκών πανδημίας και διακοπής εργασιών για μήνες, μια επιλογή προς συζήτηση.
Σύμφωνα δε με το Άρθρο 18(α) του περί Τερματισμού της Απασχολήσεως Νόμου, Ν. 24/67, όπως έχει τροποποιηθεί, η περίπτωση παύσης της διεξαγωγής της επιχείρησης συνιστά λόγο πλεονασμού.
ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
Το προτεινόμενο Σχέδιο, φαίνεται να είναι κατάλληλο για επιχειρήσεις με τον ίδιο ή αυξημένο κύκλο εργασιών το 2020 σε σχέση με το 2019 παρόλο που για τον Μάρτιο 2020 πολλές από αυτές τις επιχειρήσεις δεν θα μπορέσουν να πετύχουν τα όρια των ποσοστών που θέτει το Σχέδιο γιατί απαιτεί μεγάλες μειώσεις στον κύκλο εργασιών των επιχειρήσεων.
Το Σχέδιο, είναι πολύ περιορισμένης εφαρμογής και στην ουσία δεν επιτυγχάνει το σκοπό για τον οποίο θεσπίστηκε, για επιχειρήσεις που είχαν μειωμένο κύκλο εργασιών το 2020 σε σχέση με το 2019.
Οι επιλογές των επηρεαζόμενων επιχειρηματιών που αδυνατούν να λάβουν το σχέδιο είναι πολύ περιορισμένες και ανάλογα με την οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκονται με την έλευση του COVID – 19 θα πρέπει να σταθμίσουν τα δεδομένα τους και να πράξουν ανάλογα.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ
[1] ΚΩΣΤΑΣ ΤΡΥΦΩΝΟΣ v. TAKIS VASHIOTIS LTD (1999) 1 ΑΑΔ 1953 και Α/φοι Γαλαταριώτη Λτδ v. Παρασκευής Γρηγορά κ.ά. (Πολιτική Έφεση αρ. 10931), (2001) 1 ΑΑΔ 1985)
[2] Α. ΙΑΣΩΝΟΣ ΛΤΔ v. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ (1994) 1 ΑΑΔ 703
[3] Α. Ιάσωνος Λτδ ν. Χαράλαμπου Χρίστου κ.ά. (1994) 1 ΑΑΔ 703.
[4] Havva Murat Ibrahim v I.Pillar Enterprises Ltd και άλλος 267/97 και Sermet Kemal v. Ταμείου Πλεονάζοντος Προσωπικού, Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, (Πολιτική Έφεση Αρ. 11625) (2004) 1Α Α.Α.Δ. 237
[5] Άρθρο 16(1) και Τέταρτος Πίνακας άρθρο 4 του Περί Τερματισμού απασχολήσεως Νόμου Ν. 24/67 και Αρ. αίτησης 912/12 ΧΧΧ Στυλιανού v. Α.ΚΑΙΡΙΝΟΥ ΛΙΜΙΤΕΔ και άλλου ημερ. 12/09/2018
ΕΠΙΦΥΛΑΞΗ
Αυτή η δημοσίευση έχει συνταχθεί ως γενικός οδηγός και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν είναι υποκατάστατο επαγγελματικής συμβουλής. Κανείς δεν πρέπει να βασίζεται σε αυτή χωρίς να λάβει ανεξάρτητη συμβουλή βασισμένη στα γεγονότα της δικής του/της υπόθεσης. Καμία ευθύνη δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από τους συγγραφείς ή τους εκδότες της δημοσίευσης για οποιαδήποτε απώλεια η οποία έχει προκληθεί ενεργώντας ή μη βάσει αυτής της δημοσίευσης.
Χρίστος Κινάνης
Managing Partner
Christos.Kinanis@kinanis.com
Χαράλαμπος Μεϊβατζής
Partner – Head of Tax, Accounting and VAT
Charalambos.Meivatzis@kinanis.com
Κάλλια Αγρότου
Senior Associate Lawyer
Kallia.Agrotou@kinanis.com
KINANIS LLC
Δικηγορική Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης
12 Αιγύπτου, 1097, Λευκωσία
Τηλ: + 357 22 55 88 88 – Fax: + 357 22 66 25 00
KinanisLLC@kinanis.com
www.kinanis.com