Κώστας Αποκίδης
Associate Lawyer – Litigation Department
Αφορμή για τη συγγραφή του παρόντος άρθρου αποτέλεσε η πρόσφατη εμπλοκή του γραφείου μας σε αγωγή που καταχώρησε ο Εργολάβος ενός κατασκευαστικού έργου, με την οποία ζητούσε από τον Εργοδότη διάφορα ποσά ως «υπόλοιπο για τις εργασίες που προσέφερε».
Αυτό που κάνει την εν λόγω αγωγή να ξεχωρίζει από όλες τις υπόλοιπες, συνήθεις αγωγές με τις οποίες ένας Εργολάβος διεκδικεί το υπόλοιπο της αμοιβής του από τον Εργοδότη, είναι το γεγονός πως στην παρούσα περίπτωση η αγωγή εγέρθηκε, μετά την ολοκλήρωση του έργου, χωρίς όμως πρώτα να ακολουθηθούν οι πρόνοιες της μεταξύ των μερών συμφωνίας που σχετίζονται με την αμοιβή του Εργολάβου. Συγκεκριμένα, τα ποσά που ζητούσε ο Εργολάβος με την αγωγή του δεν βασίζονταν σε κάποιο πιστοποιητικό του επιβλέποντα του έργου παρά μόνο σε υπολογισμούς του ίδιου του Εργολάβου.
Η πιο πάνω αγωγή έφερε ξανά στην επιφάνεια το ζήτημα του κατά πόσον θα πρέπει να απορριφθεί, ως πρόωρη, μια αγωγή που καταχωρείται χωρίς την τήρηση των προνοιών της συμφωνίας των μερών.
Για σκοπούς πληρότητας θα πρέπει να αναφερθεί ότι η συμφωνία των μερών έγινε βάσει της τυποποιημένης σύμβασης της Μικτής Επιτροπής Δομικών Συμβολαίων Κύπρου (‘Μ.Ε.Δ.Σ.Κ’) και τα όσα αναφέρονται στο παρόν άρθρο αφορούν μόνο τις εν λόγω συμφωνίες Μ.Ε.Δ.Σ.Κ. αφού άλλες συμφωνίες ενδέχεται να προνοούν διαφορετική διαδικασία.
Οι Σχετικές Πρόνοιες της Σύμβασης Μ.Ε.Δ.Σ.Κ.
Για να έχουμε καλύτερη εικόνα σε σχέση με το τι ορίζει μια σύμβαση Μ.Ε.Δ.Σ.Κ. αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, παραθέτουμε κατωτέρω το περιεχόμενο συγκεκριμένων άρθρων της εν λόγω συμφωνίας:
Καταρχάς, το άρθρο 16 (1) της Μ.Ε.Δ.Σ.Κ. το οποίο αφορά την έμπρακτη συμπλήρωση των εργασιών ενός έργου προβλέπει ρητά ότι «Όταν κατά την γνώμη του αρχιτέκτονα οι Εργασίες είναι έμπρακτα συμπληρωμένες, ο Αρχιτέκτονας θα εκδώσει αμέσως Πιστοποιητικό για τον σκοπό αυτό και η Έμπρακτη Συμπλήρωση των Εργασιών θα θεωρείται προς όλους τους σκοπούς του παρόντος Συμβολαίου ότι έχει πραγματοποιηθεί κατά την ημέρα η οποία θα καθορίζεται στο Πιστοποιητικό αυτό».
Περαιτέρω, το άρθρο 31 (1) της Μ.Ε.Δ.Σ.Κ., το οποίο αφορά τα πιστοποιητικά και πληρωμές αναφέρει, εν συντομία και μεταξύ άλλων, ότι όταν ο εργολάβος πιστεύει ότι του οφείλεται οποιοδήποτε ποσό από τον εργοδότη θα πρέπει να αποταθεί στον αρχιτέκτονα, με λεπτομερή αίτηση, στην οποία να αναφέρεται ο υπολογισμός του ποσού το οποίο του οφείλεται. Στη συνέχεια ο αρχιτέκτονας, αφού πεισθεί και λάβει υπόψη τις σχετικές υποδείξεις του επιμετρητή ποσοτήτων, εκδίδει ενδιάμεσο πιστοποιητικό στο οποίο δηλώνει το ποσό το οποίο οφείλεται προς τον εργολάβο από τον εργοδότη.
Τέλος, όσο αναφορά το θέμα της επίλυσης διαφορών, το άρθρο 36 της σύμβασης Μ.Ε.Δ.Σ.Κ. αναφέρει μεταξύ άλλων ότι σε περίπτωση που υπάρξει οποιαδήποτε αμφισβήτηση η διαφορά μεταξύ του εργοδότη και του εργολάβου τότε το θέμα τέτοιας αμφισβήτησης της διαφοράς θα υποβάλλεται εγγράφως στον αρχιτέκτονα προς επίλυση και έκδοση από τον ίδιο γραπτής σχετικής απόφασης και αν τα μέρη διαφωνούν με την απόφαση του αρχιτέκτονα τότε θα μπορούν να παραπέμψουν τη διαφορά σε διαιτησία.
Από τα πιο πάνω προκύπτει ξεκάθαρα ότι ο Αρχιτέκτονας, ή ο Πολιτικός Μηχανικός κατά περίπτωση, έχουν τον πλέον αποφασιστικό ρόλο στο να «πιστοποιήσουν» την αμοιβή του Εργολάβου και σε περίπτωση που τα μέρη διαφωνούν είτε μεταξύ τους είτε με την απόφαση του επιβλέποντα του έργου, τότε θα πρέπει να ακολουθήσουν συγκεκριμένη διαδικασία για την επίλυσή του.
Στην σχετική με το ζήτημα αυτό απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση Five Oceans Sea Food & Aquaculture Ltd ν. Αδελφοί Τύμβιοι Λτδ (2013) 1 ΑΑΔ 284 το Δικαστήριο ανέφερε, μεταξύ άλλων:
«Σύμφωνα με άλλο όρο του συμβολαίου, σε περίπτωση που αναφύετο αμφισβήτηση ή διαφορά μεταξύ των διαδίκων, επρονοούντο ειδικές ρυθμίσεις και διαδικασίες σύμφωνα με τις οποίες η διαφορά θα έπρεπε να παραπεμφθεί σε πρώτο στάδιο προς επίλυση στον επιβλέποντα Α/ΠΜ του έργου, του οποίου η απόφαση θα ήταν δεσμευτική και τελεσίδικη, εκτός εάν υποβαλλόταν ένσταση από ένα των συμβαλλομένων εντός καθορισθείσας προθεσμίας, οπότε η διαφορά θα παραπέμπετο σε διαιτησία.
[…]
Δεν μπορούσε να λεχθεί ότι αδρανοποιήθηκαν οι πιο πάνω ουσιώδεις πρόνοιες, για οποιοδήποτε λόγο και ως δεσμευτικές θα έπρεπε να είχαν ακολουθηθεί προτού παραπεμφθεί το θέμα σε διαιτησία και κινηθεί η αγωγή.
Επομένως, η καταχώρηση της αγωγής ήταν πρόωρη εφόσον και η Απαίτηση θα έπρεπε να είχε απορριφθεί».
Παρομοίως, στην πρωτόδικη απόφαση του Ε.Δ. Λευκωσίας μεταξύ της CHANAT LTD και NICODEMOU & GAVRIAS CONSTRUCTION CO LIMITED, ημερομηνίας 31/03/2021 η οποία αφορούσε σύμβαση μεταξύ εργολάβου και υπεργολάβου, αλλά με παρόμοιο συμβόλαιο Μ.Ε.Δ.Σ.Κ., το Δικαστήριο, με αναφορά στην Five Oceans Sea Food (ανωτέρω), αναφέρει μεταξύ άλλων:
«[…] ο πυρήνας των θέσεων της εναγόμενης έγκειται στη θέση της ότι για να δικαιούται η ενάγουσα να διεκδικεί να πληρωθεί οποιαδήποτε ποσά, αυτή έπρεπε πρώτα να αποταθεί στον αρχιτέκτονα του έργου δυνάμει του όρου 20 ώστε να της πιστοποιήσει την επίδικη αμοιβή της […].
[…]δεν τίθεται θέμα ν' ανασταλεί μια αγωγή που ενδέχεται να είναι πρόωρη εφόσον αν είναι όντως τέτοια η περίπτωση, τότε ακόμη και αν η διαφορά των μερών οδηγηθεί σε μια μελλοντική διαιτησία, η αγωγή θα εξακολουθεί να είναι θνησιγενής και να υπόκειται σε απόρριψη ως πρόωρη.
[…] Αν είναι συνεπώς βάσιμη η αμφισβήτηση που προβάλλει η εναγόμενη, τότε υπό τις συγκεκριμένες περιστάσεις της υπόθεσης, η «πραγματική» φύση της αμφισβήτησης αυτής δεν είναι τέτοια που θα δικαιολογούσε την άσκηση της διακριτικής εξουσίας του Δικαστηρίου για αναστολή της αγωγής λόγω ύπαρξης ρήτρας διαιτησίας αλλά την πλήρη απόρριψη της αγωγής ως πρόωρης και στερούμενης του αναγκαίου πραγματικού και νομικού υπόβαθρου[…]».
ΚΑΤΑΛΗΞΗ
Όπως γίνεται κατανοητό από τα πιο πάνω οι πιθανότητες απόρριψης μιας αγωγής που δεν ακολουθεί τα όσα προνοεί η Σύμβαση Μ.Ε.Δ.Σ.Κ, αναφορικά με την αμοιβή του Εργολάβου, είναι αρκετά μεγάλες και ως εκ τούτου χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή από τα μέρη σε τέτοιες περιπτώσεις.
Βεβαίως, ο κυριότερος σκοπός του παρόντος άρθρου είναι να υπενθυμίσει σε όσους εμπλέκονται με συμβάσεις Μ.Ε.Δ.Σ.Κ. ή άλλες παρόμοιες συμβάσεις, είτε αυτός είναι ο επιβλέποντας του έργου, είτε είναι ο Εργολάβος/Υπεργολάβος ή ο Εργοδότης, ότι θα πρέπει πρώτα και πάνω από όλα, και σίγουρα προτού προχωρήσουν σε οποιοδήποτε διάβημα, να συμβουλεύονται την ίδια τη σύμβαση που τους δεσμεύει ώστε να είναι βέβαιοι πως θα διασφαλίσουν τα συμφέροντα τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και ότι δεν θα βρεθούν προ εκπλήξεως.
Πως μπορεί το γραφείο μας να βοηθήσει
Δυστυχώς τα προβλήματα που ανακύπτουν από τα κατασκευαστικά έργα δεν πρόκειται να εκλείψουν. Γι’ αυτό το λόγο είναι σημαντικό να υπάρχει σωστή καθοδήγηση των μερών τόσο κατά το στάδιο της ετοιμασίας μιας τέτοιας σύμβασης όσο και στις περιπτώσεις που ανακύψει κάποια διαφορά κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων.
Το γραφείο μας έχει την εμπειρία και τεχνογνωσία να συμβουλεύει και να καθοδηγεί τους πελάτες του τόσο κατά την διαδικασία διαπραγματεύσεων ή του καταρτισμού μιας κατασκευαστικής σύμβασης όσο και στις περιπτώσεις που προκύπτουν διαφορές μεταξύ των μερών που σχετίζονται με μια κατασκευαστική σύμβαση.
ΕΠΙΦΥΛΑΞΗ
Το παρόν άρθρο έχει προετοιμαστεί ως γενικός οδηγός και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν είναι υποκατάστατο επαγγελματικής συμβουλής. Δεν πρέπει να βασίζεστε σε αυτή χωρίς να λάβετε ανεξάρτητη επαγγελματική συμβουλή βάση των συγκεκριμένων γεγονότων της δικής σας υπόθεσης. Καμία ευθύνη δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από τους συγγραφείς ή τους εκδότες για οποιαδήποτε απώλεια προκληθεί ή ενεργώντας βάση αυτής της δημοσίευσης.
Συντάκτης
Κώστας Αποκίδης
Senior Associate Lawyer – Litigation Department
Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΑΣ
Είμαστε μία Δικηγορική Εταιρεία με γραφεία στην Κύπρο που αποτελείται από περισσότερους από 50 δικηγόρους, λογιστές και άλλους επαγγελματίες που συμβουλεύουν, διεθνείς και τοπικούς πελάτες.
Η Εταιρεία και οι προκάτοχοί της, προσφέρουν στους πελάτες τους νομικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες από το 1983. Η Εταιρεία σταδιακά με την πάροδο των ετών εξελίχθηκε, από μία παραδοσιακή δικηγορική εταιρεία σε μια καινοτόμο πρωτοποριακή δικηγορική εταιρεία που συνδυάζει εξαιρετική εμπειρογνωμοσύνη σε θέματα εταιρικού δικαίου, καταπιστευμάτων, φορολογίας, ΦΠΑ, λογιστικής, δικαστηριακών διαφορών, χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, εργατικού δικαίου, μετανάστευσης και τεχνολογίας.
Από την ίδρυσή της, το επίκεντρο της Εταιρείας ήταν σε μεγάλο βαθμό προσανατολισμένο στις εταιρικές επιχειρήσεις και πάντα συμβατό με τις τελευταίες παγκόσμιες εξελίξεις και καινοτομίες. Αντλώντας από την ομάδα των έμπειρων επαγγελματιών, παρέχουμε στις επιχειρήσεις των πελατών μας πλήρη νομική, φορολογική και λογιστική υποστήριξη σε καθημερινή βάση, καθώς και εξατομικευμένες λύσεις στις σημερινές παγκόσμιες οικονομικές και νομικές προκλήσεις. Η Εταιρεία μας συνεχώς εναρμονίζεται και προσαρμόζεται στις τεχνολογικές εξελίξεις παρέχοντας ανάλογη υποστήριξη στους πελάτες της.
Κανόνας μας είναι να προβλέπουμε και να προλαμβάνουμε τυχόν ζητήματα που ενδέχεται να επηρεάσουν τις επιχειρήσεις των πελατών μας και να προσφέρουμε αποτελεσματικές συμβουλές και λύσεις έγκαιρα και προληπτικά.
Συμμετέχουμε στα δρώμενα των πελατών μας και έχουμε σαν όραμά και περηφάνειά μας να γίνουμε μέρος της ιστορίας τους….
“…Being part of their story is our pride…”
Kinanis LLC
Δικηγορική Εταιρεία Περιορισμένης ευθύνης
Αιγύπτου 12, 1097 – Λευκωσία
Tel: 22 558 888 – Fax: 22 662 500
E-mail: KinanisLLC@kinanis.com – Website: www.kinanis.com